In de serie ‘Armoede in West’ spreekt De Westkrant met organisaties die hulp bieden aan mensen in armoede. Darifa en Nora runnen al tien jaar stichting Samen Sterk Vrouwen West. Ze bieden taalles en een luisterend oor, maar regelen ook voedsel en luiers in geval van nood.
Met haar hoofddoek veegt Zahra (niet haar echte naam*) haar tranen weg. “Thuis kan ik niet stoppen met huilen. Hier kan ik m’n verdriet soms even vergeten.” Aan tafel van buurtkamer de Bijenkorf vertelt de 48-jarige moeder dat ze veel stress heeft en slecht slaapt. “Op de helft van de maand is het geld op”, zegt Zahra. Ze kreeg net een tas met eten.
“Wij komen altijd meteen in actie”, vertelt Darifa Benhadoum, samen met Nora Aamour oprichter van de stichting Samen Sterk Vrouwen West. Zo’n tweehonderd mensen komen er per week over de vloer. “We doen meer dan formulieren invullen. We komen bij mensen thuis en als dat nodig is, geven eten en zamelen geld in voor huur.”
De ‘moeders van de buurt’, zo zien Nora en Darifa zichzelf. Tien jaar geleden begonnen ze hun stichting in de Staatsliedenbuurt, waar ze zelf al dertig jaar wonen. De buurtkamer ligt precies tussen hun woningen in. Een stichting vond de gemeente in die tijd niet nodig in hun buurt. “Er was hier zogenaamd geen problematiek.” Maar Nora en Darifa zagen wel degelijk vrouwen in geldnood. Dat is in die tien jaar niet minder geworden.
In West wonen na Nieuw-West de meeste minimahuishoudens van Amsterdam. Eén op de zes huishoudens leeft onder de armoedegrens, volgens de laatste cijfers van de gemeente Amsterdam. In Bos en Lommer zijn dat er zelfs één op de vijf. Maar liefst eenderde van de inwoners van West geeft aan moeite te hebben met rondkomen, zo is te lezen in de pas verschenen Monitor Brede Welvaart.
Naailessen en fietslessen
“Toen ik op mijn zestiende uit Marokko naar Nederland kwam, was de taal Chinees voor mij. Ik voelde me zo dom en alleen”, vertelt Nora. Daarom was het taalles waar de stichting mee begon. “Met taal wordt heimwee minder. Je doet mee, je leeft hier echt.” Daarna kwamen er naailessen en fietslessen. “Dat scheelt geld voor de kleermaker en het ov en het maakt vrouwen zelfstandiger.” Maar belangrijker is wat er daaromheen gebeurt. “Het is zonde als je na een activiteit niet even vraagt: hoe leef je, heb je iets nodig?”
De koffietafel en de inloopspreekuren zijn daarom net zo belangrijk. Niets is taboe, zegt Nora. Huiselijk geweld, opvoedproblemen, schulden, alles wordt besproken. “Je denkt dat je de enige bent, maar iedereen heeft wel wat.” Nora ziet dat het moeilijker is geworden om rond te komen, ook met een baan. “Mensen lenen bij familie en als het dan niet lukt om terug te betalen, ontstaan de problemen.”
Ook een scheiding heeft veel impact. “Vrouwen moeten soms drie maanden wachten op een uitkering. Zeker als de rechter moet beslissen wie niet meer thuis blijft wonen. Dat is echt een systeemprobleem.” De stichting helpt met het vragen van uitstel van betaling voor de huur en de verzekering. Maar ze regelen ook voedselpakketten, kleding en luiers. “Wij helpen echt met alles”.
Crisisopvang
De vaste bezoekers van de stichting helpen ook elkaar. Een groepje van tien vrouwen legt elke maand een bedrag apart dat ze kunnen missen. Dit potje met een paar honderd euro gaat elke maand naar een ander. Zo kan er een nieuwe wasmachine komen, wordt de operatie van een ouder in het buitenland betaald, of is er een bijdrage aan de bruiloft van een dochter. Het geld ging vorig jaar een keer naar Zahra. Die weet niet wat ze zonder de hulp van Nora en Darifa had gemoeten.
Zes jaar geleden vluchtte Zahra uit Afghanistan, waar haar oudste zoon is achtergebleven. Hij vraagt haar regelmatig om hulp, maar daar heeft ze geen geld voor. Haar gezin zit in de schuldsanering. De Belastingdienst kwam drie jaar geleden met een boete van bijna drieduizend euro. Haar andere zoon woonde toen nog thuis en hij had te veel verdiend met zijn werk in het bejaardenhuis. Ze begreep niets van de boete en van de brieven die maar bleven komen.
De stapel post groeide tot ‘een grote tas vol’, de boete liep op naar veertienduizend euro en er kwam een rechtszaak. Darifa sprak Zahra op straat aan toen ze spullen zocht bij het vuilnis en vroeg haar om naar de stichting te komen voor hulp. De vrouwen zorgden voor een betalingsregeling, maar ook voor een maaltijd en een luisterend oor. Darifa haalde Zahra zelfs uit de crisisopvang toen ze daar door alle stress belandde met een psychose.
Eigenwaarde
Nu doet Zahra regelmatig de afwas bij de stichting, en maakt ze schoon. Nora verwacht niet per se iets terug. “Wij geven onvoorwaardelijk, zoals je dat bij kinderen doet.” Wel ziet ze dat het goed is voor de eigenwaarde van vrouwen als ze iets kunnen teruggeven. En daar is het de stichting om te doen. “Kijk nou naar Zahra, hoe ze ondanks alles zorgt voor haar gezin. Moeders zijn zo sterk. Als je iets wilt bereiken, begin dan bij vrouwen. Zij zijn méér dan de helft van de samenleving.”
*Zahra is een gefingeerde naam. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
De serie ‘Armoede in West’ komt tot stand met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. Lees hier alle afleveringen. Wil je reageren? Graag! Stuur je reactie naar mail@dewestkrant.nl.
