De ene keer flitst de kunst je tegemoet, de andere keer is het museum een complete wijk. Musea doen het in onze buurt net even anders dan elders in Amsterdam. Zeven tips om de proef op de som te nemen.
1. Amsterdam in Motion, Pazzanistraat 19
Op 27 oktober, de dag waarop Amsterdam precies 750 jaar bestaat, zal burgemeester Femke Halsema dit nieuwe centrum over de stad openen. De dag erna kan iedereen de ‘museale experience’ op dit adres ervaren. Hoe? Via een gigantische maquette van Amsterdam, met een audiovisuele show over verleden, heden en toekomst van de stad!
De aanpak is bedoeld om bezoekers uit te nodigen om hun eigen rol te ontdekken in de ontwikkeling van de stad. Dit in een decor met gevels van Amsterdamse gebouwen als het Centraal Station, maar ook het Mercatorplein in De Baarsjes en Pontsteiger in Houthaven.
Amsterdam in Motion is volgens de initiatiefnemers niet bedoeld als toeristenattractie, maar mikt op Amsterdammers en iedereen die geïnteresseerd is in onze stad. De Westkrant kreeg een preview en schreef er dit stuk over.
2. Museum Villa, Haarlemmerweg 4
Dit museum met ‘speelse en zintuigelijke’ kunst opende op 13 september zijn deuren op Westergas. De oprichters van Villa willen dat de kunst verrast en weet te raken, zonder uitleg of voorkennis.
Er zijn bescheiden bordjes met namen en qr-codes, maar vooral de kunst zelf moet de aandacht trekken. Eerst kijken, ervaren en voelen, is het devies. En dat is zeker gelukt, zo blijkt tijdens een rondleiding voorafgaand aan de opening.
Met Villa willen de oprichters een brug slaan tussen ervaringsgerichte attracties en traditionele musea. Kinderen kunnen hier trouwens ook hun lol op. Bij de ingang kunnen zij een boekje ophalen voor een (gratis) speurtocht door het museum: Koos Busters Kunst Speurtocht.
3. Fabrique des Lumières, Pazzanistraat 37
Zoals we eerder schreven is Fabrique des Lumières op Westergas een digitaal kunstcentrum, waar kunst via projecties op zeventien meter hoge muren tot je komt. Door deze laagdrempelige manier van presenteren kun je je als het ware onderdompelen in de kunst (to immerse). De komende tijd kun je onder meer in de droomwereld van Claude Monet stappen en flitst zijn impressionistische kunst je dan tegemoet.
De ‘lichtfabriek’ is niet vies van een event meer of minder. Op 6 november kun je naar een live pianoconcert van Underwater, het album van Ludovico Einaudi. Concertpianist Bernd van den Bos brengt de muziek tot leven te midden van de immersieve expositie ‘De Zee’. Het advies: “Neem je eigen matje of luchtbed mee en laat je volledig onderdompelen in onze onderwaterwereld.”
4. Museum Het Schip, Oostzaanstraat 45
Tot en met 28 juni 2026 is hier de tentoonstelling ‘Ongekend talent:
Vrouwen van de Amsterdamse School’ te zien. Je kunt dan inzoomen op het onderbelichte werk en leven van vrouwelijke kunstenaars binnen de kunst- en architectuurstroming.
Op de Museumnacht van 1 november kun je in dit museum je eigen kunstwerk maken of dansen op de ‘baldadige bangers’ van DJ Pottentheater. Op 7 en 21 november kun je tijdens een Schip Sessie flink de diepte ingaan. Een expert – curator, onderzoeker – geeft dan een lezing over de ongekende vrouwelijke talenten van de Amsterdamse school.
Je kunt je ook wandelend (of fietsend) verdiepen in de twee hoofdthema’s van het museum in Westerpark: de Amsterdamse School en volkshuisvesting. Op 8 november is er bijvoorbeeld een wandeling waarbij een gids je rondleidt door de Spaarndammerbuurt en je wijst op ‘schatten van de volkshuisvesting’.
5. Maqam, Jan van Schaffelaarplantsoen 2
Officieel is dit geen museum, maar een cultureel centrum in Bos en Lommer. Hoewel het wél zo is dat Maqam nauw samen werkt met het bekende fotografiemuseum FOAM.
Ook voor de nieuwste gratis expositie sloegen de twee de handen ineen. ‘Home’ van Mounir Raji is nog tot en met 30 januari in Maqam te zien. Met zijn foto’s brengt de fotograaf een ode aan Amsterdam-West, en dan vooral aan de bewoners van de Kolenkit- en Admiralenbuurt. Hier lees je daar meer over.
De expositie in Maqam is zowel in het pand als aan de buitenkant te zien. En daar blijft het niet bij: ook op het Mercatorplein zijn foto’s uit de expo te zien (tot en met 7 november). Toegankelijker kun je kunst niet maken!
6. Street Art Museum Amsterdam, Slauerhoffstraat 9
De ruim driehonderd kunstwerken van dit museum in Nieuw-West vind je niet in het een of het andere pand, maar op de plek waar street art is geboren: de straat, dus. Dit openluchtmuseum kun je te allen tijde bezoeken, een kaartje heb je er niet voor nodig. Met behulp van de self-guided tours die je hier gratis kunt downloaden kun je op ontdekkingstocht.
7. Van Eesteren Museum, Noordzijde 31
Tot en met 1 november is hier in Nieuw-West de tentoonstelling ‘De rechtvaardige stad’ te zien. Volgens de organisatie is zo’n stad een stad die bewoners zelf kunnen veranderen. Door de stad te veranderen, veranderen bewoners zelf ook.
In de expositie is een breed scala aan hoopgevende voorbeelden te zien van bewoners die samen de stad naar hun hand zetten. Ogenschijnlijk simpele voorbeelden als een leeszaal, een buurtkeuken, een groene straat of een collectief woongebouw. Maar het zijn de achterliggende organisatieprincipes en de wijze waarop het tot stand is gekomen die het bijzonder maken. Bij deze expositie blijft het niet bij kijken alleen; er zijn gesprekken aangekoppeld, zoals op 30 oktober over de toekomst van onze leefomgeving.
Het aanbod van dit museum is even divers als de buurt eromheen. Vanaf 6 november zijn er namelijk twee totaal andere exposities: ‘Root Emotions’ (verborgen verbindingen van ondergrondse ecosystemen en stedelijke infrastructuren) en ‘Het Wonderkamer Toneel’ (het Nederlandse landschap van de toekomst).
Om je museumbezoek een extra dimensie te geven, zou je nog een van de begeleide wandelingen kunnen doen. Wat dacht je van de wandeling door Slotermeer, elke donderdag tot en met zondag vanaf 13.00 uur?
