Buurtcollectief Keti Koti Westerpark organiseert van zondag 1 juni tot en met dinsdag 1 juli voor de derde keer een Keti Koti-maand. Ook dit jaar is er veel ruimte voor storytelling. “Door verhalen te delen kunnen we elkaar beter begrijpen en kan er empathie ontstaan.”
Op dinsdag 1 juli is het weer Keti Koti. Op die dag herdenken en vieren we de afschaffing van trans-Atlantische slavernij. In de aanloop daarnaartoe organiseert buurtcollectief Keti Koti Westerpark voor de derde keer een maand lang gratis activiteiten om de geschiedenis en cultuur van de Afro-Caribische gemeenschap te belichten.
“Eerst de nationale herdenking in het Oosterpark, daarna een feestje op het Museumplein. Om onze verhalen te delen en met elkaar in gesprek te gaan, is één dag niet genoeg”, zegt schrijver en mediamaker Cheryl Vliet, lid van het vijfkoppige buurtcollectief. “Daar hebben we minstens een maand voor nodig.”
Gedeelde geschiedenis
Keti Koti Westerpark begint op zondag 1 juni met een ceremonie bij Dragers van Verre. Dit bekende beeld in het Westerpark is gemaakt door Nelson Carrilho, een Nederlandse kunstenaar met Antilliaanse roots. “Zijn kunstwerk is het vertrekpunt van de Keti Koti-maand. In onze mooie buurt wonen witte mensen en mensen van kleur samen. Alle bewoners zijn dragers van verre. Iedereen draagt een verleden met zich mee: we delen een geschiedenis.”
Toch hoort Cheryl geregeld dat Keti Koti iets is van ‘die mensen uit de koloniën’. Een misvatting, vindt zij. “Keti Koti behoort óók tot de geschiedenis van witte Nederlanders. Immers: wie was de kolonisator? Mensen zeggen vaak dat het niet hun schuld is dat mensen tot slaaf zijn gemaakt. Maar daar gaat het helemaal niet om. Kijk, er was een onderdrukker en er waren onderdrukten. We moeten samen optrekken om op die manier een betere toekomst voor ons allemaal te realiseren.”
Storytelling
Het programma van Keti Koti Westerpark is divers. Je kunt zowel een kunstroute lopen door de Staatsliedenbuurt als eten en shoppen op de Wowoyo. “Met deze markt bieden we een platform aan ondernemers die je niet zo snel zal zien op de Sunday Market. Kinderen zullen zelfgemaakte sieraden verkopen. Er zijn kinderboeken te koop en er hangt Afro-Surinaamse en Afrikaanse kleding in de rekken.”
Ook dit jaar is er veel ruimte voor storytelling. “Door verhalen te delen kunnen we elkaar beter begrijpen en kan er empathie ontstaan. Vooral dat laatste is heel belangrijk. Zonder empathie voor elkaar gaat de wereld eraan.” Je kunt die verhalen op verschillende manieren tot je nemen, zoals bij de Soep- en Dialoogavonden op woensdag en Tori Neti op vrijdagavond.
De Soep- en Dialoogavonden beginnen met een lezing. Waarna deelnemers met elkaar in gesprek gaan. Marvin Hokstam, journalist en directeur van het Broos Instituut, trapt af met een lezing over zijn voorouder Broos, een moedige leider van een Marron-gemeenschap die vocht tegen de slavernij. Actrice en schrijfster Martha Tjoe Ny sluit de reeks af en vertelt over de oorsprong van de koto, de Afro-Surinaamse klederdracht voor vrouwen.
Bij Tori Neti passeren vertellingen de revue, bijvoorbeeld over swit’ watra, een Afro-Surinaamse rituele reiniging met een kruidenbad, en liederen met een culturele betekenis. Op 20 juni vertelt Cheryl over dokter Sophie Redmond (1907-1955), een van de eerste vrouwelijke artsen van Suriname. “Zij werd relatief kort na de afschaffing van de slavernij geboren. Haar grootmoeder was waarschijnlijk nog slavin. Zij werd arts in een tijd dat zwarte vrouwen doorgaans dienstmeid werden. Ik bewonder haar doorzettingsvermogen.”
Kinderactiviteiten
In het programma van Keti Koti Westerpark zijn ook kinderactiviteiten opgenomen. “Als wij er niet meer zijn, moeten zij ons werk overnemen en de Afro-Caribische geschiedenis en cultuur doorgeven. Om dat te kunnen doen, moeten wij ze een goede basis geven en onze verhalen aan hen doorgeven.”
Kinderen van 10 en 11 jaar gaan samen met Nelson Carrilho amuletten maken die gaan over kracht en verbinding. Voordat ze aan de slag gaan, laat de kunstenaar ze eerst zijn beeld Dragers van Verre zien en vertelt hij over het koloniale verleden. Verder kunnen ze naar een theatervoorstelling, voorleesmiddag en een workshop hoofddoekjes vouwen.
Ook al is het heel belangrijk om verhalen te delen en door te geven, het is niet genoeg: volgens Cheryl moeten we ons ook iets realiseren. “Hoewel de slavernij officieel is afgeschaft, zijn de verdeel- en heersmechanismen nooit verdwenen. Veel mensen, waaronder de Palestijnen, hebben nog steeds te maken met kolonialisme en dehumanisering. Mijn voorouders hebben zichzelf bevrijd van de slavernij. Wij moeten ons bevrijden van elk systeem dat mensen onderdrukt.”
