Een kabelbaan over het IJ tussen West en Noord dreigt te afhankelijk te worden van toeristen en evenementen. De gemeente wil de initiatiefnemers in de toekomst mogelijk alleen steunen als de kabelbaan ook onderdeel wordt van het OV-netwerk. Pas in 2027 wordt duidelijk of zo’n aansluiting op het OV mogelijk is, meldt wethouder Melanie van der Horst (verkeer en vervoer).
De initiatiefnemers van de IJbaan hoopten dat het eerste deel van de kabelbaan (tussen NDSM en Minervahaven) er al in 2030 kan staan. Dit als alternatief voor de steeds drukkere ponten. Daarna zou er een tweede stuk komen tussen de Minervahaven en de Hemknoop bij de Nieuwe Hemweg. Daar komt mogelijk een nieuw OV-knooppunt, met aansluiting op de metro.
De gemeente steunde eerder onderzoeken naar de plannen voor de kabelbaan, maar hield wel de nodige slagen om de arm. Vervolgonderzoeken moesten eerst uitwijzen of de verbinding haalbaar en wenselijk is. De gemeente neemt hierover ook nu geen besluit; een ‘eventuele vervolgstap’ is op z’n vroegst pas in 2027 aan de orde.
De gemeente ziet nog veel obstakels en onzekerheden. Zonder aansluiting op nieuwe OV-verbindingen is de vervoerwaarde onvoldoende en heeft de kabelbaan maar een beperkte functie in het OV-netwerk in dit deel van de stad, aldus Van der Horst. “De toeristische functie wordt dan dominant.”
Hogere ticketprijs
Het businessplan is door een externe partij getoetst in opdracht van de gemeente. De verwachte opbrengsten zijn mogelijk ‘te optimistisch’. Circa 60 procent van de totale opbrengsten moet komen uit toerisme en evenementen, aldus Van der Horst. ”Dit is gebaseerd op de verwachting dat circa 40 procent van de toekomstige reizigers uit toeristen c.q. bezoekers van evenementen bestaat die een hogere ticketprijs betalen dan reguliere ov-reizigers.”
Financiële kwetsbaarheid
Uit een gevoeligheidsanalyse blijkt volgens de wethouder dat bij tegenvallende toeristenstromen of lagere ticketprijzen de businesscase al snel negatief uitvalt. “Dit benadrukt de financiële kwetsbaarheid en afhankelijkheid van een toeristische markt.” Daarnaast ontbreekt nog een doorrekening van de kosten van de aanleg van de tweede fase van de kabelbaan.
Aanleg Westbrug
Een ander mogelijk probleem voor de kabelbaan is de aanleg van een Westbrug over het IJ. Daarover is nog geen besluit genomen, maar als die brug er in de toekomst komt dan kan dat ‘een grote invloed’ hebben op het gebruik van de kabelbaan. Vooral als er op die Westbrug ook bussen en trams gaan rijden.
Inpasbaar
Het goede nieuws voor de intitiatiefnemers is dat de kabelbaan ‘nautisch, stedenbouwkundig en juridisch inpasbaar lijkt’, aldus Van der Horst. Aandachtspunten zijn er ook hier wel, zoals de architectonische kwaliteit van de pijlers want die worden zichtbaar ‘vanuit een groot deel van Amsterdam’. Ook ontstaan mogelijk bouwbeperkingen voor woningen rondom de kabelbaan.
