In West en Nieuw-West wonen meer mensen in armoede dan waar dan ook in Amsterdam. Vaak hebben ze gewoon een baan. In de serie ‘Armoede in West’ spreekt De Westkrant met buurtgenoten over hun situatie. Esther werkt fulltime als zorgondersteuner en bezorgt folders voor wat extra boodschappengeld.
Een foto van twee katten op posterformaat hangt aan de muur. Esther (57) noemt ze haar ‘poezendochters’. Tijger leeft niet meer, maar Bibi loopt nog rond in huis. “Ik heb haar al achttien jaar. Ze hoort bij de familie, dan doe ik haar toch niet weg?”, zegt ze zacht. Geld heeft ze er eigenlijk niet voor. “Maar ik geef liever haar te eten dan mezelf.”
Kattenbakvulling en brokjes is het enige waarvoor Esther naar de supermarkt gaat. “Ik durf amper naar boodschappen te kijken, het is veel te duur geworden.” Ze eet veel bij haar dochters en bij haar zus. Voor koopjes gaat ze naar de markt, als ze tijd heeft. Op vrijdag kan ze voor gratis groente naar het Vrouwencentrum De Baarsjes. Haar zoon (25) woont nog thuis, die moet ook eten.
Pistool in zijn rug
Ze heeft veel zorgen om haar zoon. Hij heeft veel meegemaakt. Met hulp van een coach van de gemeente vond hij een baan bij de Aktiesport in de Kinkerstraat. Ondanks zijn licht verstandelijke beperking en adhd schopte hij het tot assistent-manager. Tot twee jaar geleden, toen hij in de winkel een geladen pistool op z’n hoofd kreeg en de overvallers een gat in zijn achterhoofd sloegen.
Vlak daarna werd hij op straat overvallen, weer met een pistool. Hij kreeg therapie en pakte na een jaar zijn werk weer op. Toen hij bijna fulltime aan de slag was, ging Aktiesport failliet. Daarna kreeg hij geen uitkering, het is Esther niet duidelijk waarom.
Nu slaapt hij veel, of is hij bij vrienden. Esther en haar dochters krijgen hem niet zo ver dat hij weer gaat werken, of naar de gemeente gaat voor hulp. Hoewel ze gelooft dat het wel goedkomt met hem, ziet Esther het met lede ogen aan. Met zachte stem: “Hij neemt het mij kwalijk dat we zijn verhuisd naar Amsterdam. In Zaandam was dit volgens hem nooit gebeurd.”
Dagen niets in huis
Zeven jaar geleden scheidde Esther van haar man. “Hij ging er opeens vandoor.” Het huis in Zaandam werd te groot en ze verhuisde naar Slotermeer. In haar woning is het netjes en gezellig, met veel kaarsen en kussens. Maar liefst wil Esther weer eens de muren verven. “Dat lukt misschien van mijn vakantiegeld, nadat ik mijn dochters heb afbetaald.”
Haar dochters betalen vaak de boodschappen. “Ze zeggen wel: nee mam, we hoeven het niet terug. Maar ik heb ook mijn trots.” Emotioneel: “Het is pijnlijk om als moeder bij je kinderen aan te kloppen. Zij hebben ook hun vaste lasten. Vaak vertel ik ze niet eens dat ik dagen niets in huis heb.”
Esther is erg trots op haar dochters. Ze hebben een goede baan en een spaarpotje. “Ik heb ze altijd gepusht voor een goede opleiding, omdat ik dat zelf heb gemist”, zegt Esther. Haar vader was alcoholist en haar moeder zorgde al jong in haar eentje voor vier kinderen. Ik ging naar de mavo, maar had geen eigen boeken. Ik heb school nooit afgemaakt.” Daar loopt ze nu tegenaan in de zoektocht naar een beter betaalde baan. “Ik solliciteer me rot, maar ze vragen overal een opleiding.”
Trots
Terwijl ze het ontzettend naar haar zin heeft als zorgondersteuner. Ze gaat op bezoek bij mensen om te beoordelen of ze huishoudelijke hulp nodig hebben en of die hulp goed verloopt. “Ik hou van een praatje met de mensen en van het fietsen door de buurt.” Als het nodig is, zet ze nog net een stapje extra voor haar cliënten. Dan verwijst ze door naar het Buurtteam of schakelt het Leger des Heils in.
Trots is ze ook. Er komt veel administratie bij kijken en daar had ze geen ervaring mee. Het team is hecht en ze heeft een fijne manager. “We zijn heel close.” Maar toch zou ze haar baan inruilen voor een minder fijne baan, als dat meer zou betalen. “Ik zou wel eens een vriendin willen trakteren op een kopje koffie op het terras. Maar dat zit er nu niet in.” De jaarlijkse loonverhoging is niet veel en gaat ‘meestal in één keer door naar de verhoging van de huur’.
Meteen als haar salaris binnenkomt, betaalt Esther alle rekeningen. Ze lost maandelijks tweehonderd euro af aan het UWV, voor te veel ontvangen uitkering toen ze even zonder werk zat. Voor haar zoon betaalt ze de zorgverzekering en het telefoonabonnement. Aan het eind van de maand houdt ze ‘soms honderd, soms maar zestig euro’ over. In de zomer krijgt ze nog een kleine bonus, maar dan moet ze het afgelopen jaar niet ziek zijn geweest.
Oneerlijk
Recht op toeslagen heeft ze niet, daarvoor verdient ze te veel. “Mijn jongste dochter werkt bij de gemeente en stuurt elke nieuwe regeling naar me door. Maar elk verzoek wordt afgewezen.” Soms overweegt Esther om parttime te gaan werken en toeslagen aan te vragen, iets waar ze nu geen recht op heeft. “Ik hou van werken, dat doe ik al sinds m’n zestiende. Maar soms denk ik wel: waar doe ik het voor? Half zeven opstaan, veertig uur werken. Mijn buurvrouw met een uitkering houdt nog meer over dan ik. Dat voelt oneerlijk.”
Met die buurvrouw bezorgt ze ‘s avonds folders in de wijk. Dat levert een tientje per week op, voor zo’n twee uur werk. “En dan kook ik voor haar, anders eet ze elke dag hetzelfde.” Koken doet Esther ook in het Vrouwencentrum De Baarsjes. “Daar haal ik veel energie uit. Eens in de week is er het creaclubje. Dan knutselen we en praten we veel. Ik sta positief in het leven. Soms heb ik een paar zware dagen, maar daarna gaat altijd de knop weer om.”
Esther*, 57
Woont: sociale huur in Slotermeer, Nieuw-West
Gezinssituatie: alleenstaande moeder, twee dochters (36 en 32) en een zoon (25, woont thuis)
Werkzaamheden: zorgondersteuner, 40 uur per week
Inkomen: 2.150 euro netto per vier weken
Toeslagen en regelingen: geen
Huur exclusief: 700 euro per maand
Overige vaste lasten: 1.000 euro per maand
Spaarrekening: ‘was het maar waar’
Opleiding: mavo, niet afgemaakt
*achternaam bekend bij de redactie
De serie Armoede in West komt tot stand met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. Wil je reageren? Graag! Stuur je reactie naar mail@dewestkrant.nl
